Roygbiv - Một tác phẩm đầy màu sắc và phiếm indeterminacy
“Roygbiv” là một tác phẩm âm nhạc mang tính thử nghiệm của nghệ sĩ người Mỹ, Pauline Oliveros, được sáng tác vào năm 1967. Nó đại diện cho quan điểm của Oliveros về âm thanh là một môi trường liên tục và không giới hạn, nơi mọi thứ đều có thể kết hợp và giao thoa với nhau.
Pauline Oliveros: Tiền phong trong nhạc Deep Listening và âm thanh phi truyền thống
Pauline Oliveros (1932-2016) là một nhà soạn nhạc, nghệ sĩ biểu diễn và nhà lý luận âm nhạc người Mỹ, được coi là một trong những tiền phong của phong trào âm nhạc “Deep Listening” - một phương pháp nghe nhạc tập trung vào việc khám phá chiều sâu và sự phức tạp của âm thanh. Oliveros tin rằng âm thanh có mặt ở khắp mọi nơi và có thể được trải nghiệm bằng nhiều cách khác nhau, vượt ra ngoài những khuôn khổ truyền thống của âm nhạc.
Oliveros quan tâm đến việc sử dụng các loại nhạc cụ không thông thường, như tần số siêu âm, bộ tạo tiếng ồn và bản ghi âm môi trường, để khám phá tiềm năng âm thanh của thế giới xung quanh chúng ta. Bà cũng là một người ủng hộ mạnh mẽ cho việc sáng tạo âm nhạc cộng đồng, tin rằng mọi người đều có khả năng tham gia vào quá trình sáng tạo âm nhạc.
“Roygbiv” - Một bản hòa ca của màu sắc và indeterminacy:
“Roygbiv” – tên gọi được lấy từ chuỗi màu cầu vồng trong tiếng Anh (Red, Orange, Yellow, Green, Blue, Indigo, Violet) – là một tác phẩm mang tính thử nghiệm cao. Nó không tuân theo cấu trúc âm nhạc truyền thống như giai điệu rõ ràng hay nhịp điệu ổn định. Thay vào đó, Oliveros sử dụng kỹ thuật “indeterminacy” - nghĩa là để lại một phần đáng kể của kết quả âm nhạc cho sự ngẫu nhiên và sự diễn giải của người biểu diễn.
Trong “Roygbiv”, các nhạc công được yêu cầu sử dụng các nhạc cụ khác nhau – bao gồm cả những nhạc cụ tiêu chuẩn như đàn violon, cello, piano và nhạc cụ phi truyền thống như trống, chuông và thậm chí là tiếng nói. Mỗi nhạc công được giao một dãy màu từ trong chuỗi “Roygbiv” và được yêu cầu sáng tác một đoạn âm nhạc dựa trên cảm xúc và liên tưởng của họ với màu sắc đó.
Kết quả là một bản hòa ca không theo quy tắc, đầy bất ngờ và thú vị, phản ánh sự đa dạng và phong phú của thế giới âm thanh. Không có hai buổi biểu diễn “Roygbiv” nào là giống nhau, vì kết quả cuối cùng phụ thuộc vào sự sáng tạo và diễn giải của các nhạc công.
Một ví dụ về indeterminacy trong “Roygbiv”:
Giả sử một nhạc công được giao màu xanh lam. Họ có thể quyết định sử dụng đàn violon để tạo ra những âm thanh trầm lắng, u buồn gợi nhớ đến biển cả hoặc bầu trời đêm tĩnh lặng. Hoặc họ có thể sử dụng trống để tạo ra những tiếng gõ mạnh mẽ, mang tính năng động và đầy sức sống như đại dương đang cuộn sóng.
Sự indeterminacy trong “Roygbiv” không chỉ giới hạn ở việc lựa chọn nhạc cụ mà còn bao gồm cả tốc độ, cường độ và hình thức âm nhạc. Các nhạc công được khuyến khích sáng tạo tự do và tin tưởng vào trực giác của mình để tạo ra những âm thanh độc đáo và bất ngờ.
Di sản của “Roygbiv”:
“Roygbiv” là một ví dụ tiêu biểu cho quan điểm của Pauline Oliveros về âm nhạc như một trải nghiệm cảm thụ đa chiều. Tác phẩm này đã có ảnh hưởng sâu rộng đến thế hệ sau của các nhà soạn nhạc và nghệ sĩ thử nghiệm, khuyến khích họ khám phá những khả năng mới của âm thanh và phá vỡ những giới hạn truyền thống của âm nhạc.
“Roygbiv” cũng là một lời mời gọi cho người nghe - hãy mở lòng để trải nghiệm âm thanh theo cách khác, hãy tin tưởng vào trực giác và sự sáng tạo của bản thân, và hãy khám phá thế giới âm thanh với tâm trí cởi mở.